1. Furoshiki là gì?

Furoshiki (風呂敷) là nghệ thuật gói quà bằng vải độc đáo và tinh tế của người Nhật Bản. Tại đất nước mặt trời mọc, người ta thường dùng một mảnh vải vuông có nhiều kích cỡ, họa tiết khác nhau để gói quà, vận chuyển đồ, trang trí nhà cửa, thời trang…

Với người Nhật khi nhìn thấy vải gói đồ là có cảm giác “gói trọn cả thế giới”, gói trọn cả những tấm lòng của mình vào món đồ đó.

Thế nên ngoài mục đích gói ghém đồ đạc ra, vải còn được dùng để gói lấy những món quà với mong muốn thể hiện tấm lòng của người tặng. Theo tập tục của Nhật Bản, tặng quà mà không gói quà, trực tiếp tặng là thất lễ. Món quà sẽ chứa đựng nhiều ý nghĩa và toát lên tấm lòng của người tặng nếu được bọc cẩn thật, đẹp mắt bởi một miếng vải.

2. Lịch sử Furoshiki

Furoshiki khăn gói truyền thống của Nhật Bản có lịch sử hơn 1.200 năm tuổi và đã được sử dụng rộng rãi cho đến cuối thời kỳ Edo. Phong tục sử dụng furoshiki có từ thời Nara (710-784) khi nó được sử dụng để cất giữ những vật có giá trị của Hoàng đế. Tấm khăn gói lâu đời nhất được sử dụng trong Thời kỳ Nara hiện đang được cất giữ an toàn tại Shosoin (một nhà kho bằng gỗ tại chùa Todaiji ở Nara). Thời Heian (794-1185), furoshiki được dùng để bọc và đựng quần áo cho giới quý tộc.

Vào thời Muromachi (1338-1573), Tướng quân Ashikaga đã xây dựng một nhà tắm lớn. Đó là một phòng tắm hơi. Các lãnh chúa được mời sử dụng vải lụa có in gia huy của họ để giữ quần áo của họ tách biệt với quần áo của người khác khi tắm và giữ chúng sau khi tắm xong.

Vào thời kỳ Edo (1603-1868), các nhà tắm công cộng (sento) trở nên phổ biến, nơi furoshiki được sử dụng như một tấm thảm khi cởi quần áo, và một miếng vải bọc để đựng quần áo. Cái tên furoshiki là sự kết hợp của hai từ “furo” và “shiki” lần lượt có nghĩa là “tắm” và “rải”. Trước khi liên quan đến phòng tắm công cộng, furoshiki từng được gọi là hirazutsumi hoặc bó gấp phẳng. Cuối cùng, furoshiki đóng vai trò là phương tiện để thương nhân vận chuyển hàng hóa của họ. Furoshiki đã trở thành chức năng và thiết yếu đối với tầng lớp lao động trong Thời kỳ Edo.

Furoshiki ban đầu là loại vải dùng để người ta mang quần áo nhưng sau đó nó được dùng để mang hoặc bọc hầu hết mọi thứ có hình dạng khác nhau.

Furoshiki hiện đại được làm từ nhiều chất liệu khác nhau bao gồm lụa, cotton và sợi tổng hợp với các thiết kế tùy thuộc vào mục đích sử dụng. Loại được sử dụng phổ biến nhất là furoshiki, hình vuông có chiều rộng 70 cm hoặc 90 cm.

3. Nghệ thuật Furoshiki Nhật Bản

Các tấm Furoshiki có nhiều họa tiết khác nhau và mỗi họa tiết lại có ý nghĩa riêng. Những họa tiết truyền thống có ý nghĩa tượng trưng thể hiện sự mong ước về một cuộc sống tốt đẹp và hạnh phúc của người dân.

Vì vậy, những món quà được gói trong vải, cùng với họa tiết trang trí được người dân Nhật Bản coi là một lời cầu chúc của người tặng gửi đến người nhận.

Họa tiết Cá chép vượt Vũ môn được coi là biểu tượng cho lòng kiên trì, bền chí, sự thành đạt và thăng tiến công danh. Tấm vải Furoshiki có họa tiết này thường dùng trong dịp mừng sự ra đời của một bé trai như lời cầu chúc sau này em bé sẽ giỏi giang, thành đạt.

Họa tiết Chim ưng và bão biển thường được dùng trong gói quà mừng gia chủ sinh con trai với lời chúc cậu bé sẽ có lòng quả cảm.

Họa tiết vụ mùa bội thu trên tấm vải tượng trưng cho sự sung túc, đông con nhiều cháu. Người Nhật thường dùng tấm vải này để gói quà trong dịp lễ tết.

Tấm vải có họa tiết hình rễ cỏ đan xen vào nhau biểu tượng cho hạnh phúc lâu dài, bền chặt.

4. Văn hóa gói bằng Furoshiki

Trong quan niệm của người Nhật, gói đồ là một công việc quan trọng. Bên cạnh kỹ thuật, hình thức gói cũng được quan tâm đặc biệt. Gọi furoshiki là nghệ thuật hoàn toàn có cơ sở. Bởi “Nghệ thuật là cái hay cái đẹp để người ta chiêm nghiệm qua các giác quan từ đó ngưỡng mộ bởi trình độ, tài năng, kĩ năng, kĩ xảo cao vượt lên trên mức thông thường phổ biến”. Một đồ vật được gói theo nghệ thuật furoshiki cũng cho thấy con mắt biết nhìn cái đẹp, khả năng sáng tạo của người Nhật. Chỉ với tấm khăn vuông có thể tạo nên những chiếc túi xách với kiểu dáng độc đáo, hay một chai rượu sau khi được gói bọc cũng có thể mang dáng dấp của chiếc Kimono truyền thống. Mỗi đồ vật sau khi được gói bọc có thể xem như một tác phẩm nghệ thuật.

Furoshiki là kỹ thuật sử dụng các nút thắt để gói đồ vật cho chắc chắn những nút thắt này đã trở thành các chi tiết hấp dẫn làm đẹp cho đồ vật. Thẩm mỹ Nhật Bản tinh tế biểu lộ trong quá trình xử lý các nút thắt, cũng như xếp nếp gấp của tấm khăn. Dù ở vị trí dọc hay ngang, cao hay thấp, tổng thể hay từng thành phần nhỏ các nút thắt đều toát lên tính trang trí cao. Những nút thắt này nhiều khi được tạo nên từ tình cảm hay sự ngẫu hứng của người thiết kế. Dựa trên các cách gói bọc cơ bản, người ta có thể tăng số lượng hay thay đổi vị trí nút thắt để có những hình thức furoshiki khác nhau. Đó có thể là kiểu gói truyền thống với vẻ đẹp trang nhã, nhưng cũng có khi là vẻ đẹp kỳ công do các nếp gấp, hay những dải vải dài mềm mại được bổ sung để tăng yếu tố thẩm mỹ cho đồ vật. Đó cũng là sự biểu hiện của sáng tạo trong nghệ thuật, về nhu cầu cái mới và cái đẹp.

Từ “tsutsushi mu” (có nghĩa là kìm nén cảm xúc của một người) mô tả một phần hành vi của người Nhật. Hành vi như vậy được coi là quan trọng hơn việc nói ra một cách thẳng thắn. Có thể nói, nó tương đương với việc bao bọc cảm xúc của một người và gợi ý rằng nó có liên quan mật thiết đến văn hóa bao bọc.

5. Cách gói quà theo phong cách Furoshiki Nhật Bản

Nghệ thuật gói quà Nhật Bản - gói quà bằng vải có thể tái sử dụng đã được thực hiện ở Nhật Bản từ thời Edo. Nó có thể giúp giảm 540 tấn bao bì hoàn thiện bằng nhựa, không thể tái chế mà người Canada thải ra hàng năm. Cách bền vững nhất (và rẻ nhất) để quấn phong cách furoshiki là tái sử dụng các loại vải cũ hoặc những chiếc khăn lụa hoặc polyester cổ điển tiết kiệm.

• Chuẩn bị một miếng vải hình vuông lớn không quá mỏng nhưng cũng đừng quá dày để có thể thắt nút ở hai đầu của các góc.
• Trải vải của bạn ra một mặt phẳng hình con thoi và đặt món quà vào giữa
• Lấy góc dưới cùng và đặt nó lên trên món quà, nhét góc vải thừa bên dưới
• Lấy góc trên cùng, đặt nó lên trên món quà, nhét góc vải thừa bên dưới
• Kéo hai phần vải thừa 2 bên còn lại lên và thắt lại thành hình chiếc nơ.

Đặc biệt ở Moonstar, khách hàng có thể yêu cầu các set quà riêng được đặt theo yêu cầu và được gói cẩn thận bằng nghệ thuật Furoshiki.